Nếu là một tín đồ trung thành với các sản phẩm của ASRock, rõ ràng người dùng sẽ không bao giờ quên được các dòng bo mạch chủ Pro và Extreme. Một vài thế hệ bo mạch chủ trước đó, dòng Pro và Extreme được ASRock đánh số thứ tự để phân cấp sản phẩm và tính năng. Tuy nhiên, kể từ thời Haswell trở đi, ASRock đã bỏ số thứ tự mà thay vào đó chỉ sử dụng Pro4 và Extreme4 cho các dòng bo mạch chủ thuộc Pro Series và Extreme Series.

Dòng bo mạch chủ mang thương hiệu Pro và Extreme đã tạo dựng tên tuổi cho ASRock ở phân khúc chủ đạo và tầm trung, đặc điểm của những sản phẩm này là có mức hiệu năng và giá thành bỏ ra rất tốt. Cho đến thời điểm hiện tại, ASRock dù vẫn giữ lại những nét tinh túy cho dòng Pro và Extreme, nhưng đã lược bỏ những thứ không cần thiết và rườm rà, một trong số đó là cách thức đặt tên.

Khi giới thiệu dòng bo mạch chủ Intel 600 Series, ASRock đồng thời công bố dòng bo mạch chủ Pro RS. Đây là dòng bo mạch chủ sẽ thay thế cho dòng Pro4 trước đó. Nói thay thế thì chưa hẳn đúng, mà thực tế thì ASRock đổi tên Pro4 thành RS-viết tắt của Race Sport, hãng muốn sản phẩm trông thể thao và cá tính hơn.

 ASRock B650M Pro RS WiFi

Phân cấp sản phẩm của Pro RS cũng rất rõ ràng, nằm trên so với HDV và dưới Riptide lẫn Steel Legend. ASRock giới thiệu tới giới mộ điệu hai model chính cho dòng Pro RS phiên bản mATX, bao gồm: ASRock B650M Pro RS và B650M Pro RS WiFi.

Kể từ khi giới thiệu cho tới nay, Pro RS vẫn được ASRock ưu ái thiết kế một dấu ấn rất riêng cho các dòng sản phẩm dựa trên AMD hay Intel. ASRock B650M Pro RS WiFi là bo mạch chủ được thiết kế dưới yếu tố hình thức mATX tiêu chuẩn với kích thước 9.6-in x 9.6-in, 24.4 cm x 24.4 cm phù hợp với nhiều loại vỏ case phổ thông trên thị trường. Cụm heatsink VRM được thiết kế khá lớn, với chất liệu bằng hợp kim nhôm tích hợp kết hợp với nắp che I / O cùng dòng chữ Pro RS nổi bật tạo điểm nhấn riêng biệt cho sản phẩm ở mặt trên. Ở phía dưới là cụm heatsink cho PCH và khe M.2 vị trí thứ nhất, giúp tăng tính thẩm mỹ và cải thiện được nhiệt lượng khi hoạt động

Giao diện socket AM5 mới nhất

ASRock B650M Pro RS WiFi hỗ trợ bộ vi xử lý dòng AMD 7000 Series và 9000 Series mới dựa trên socket AM5, do đó diện tích socket và vi xử lý sẽ có thay đổi một chút so với thế hệ AM4 và cũ hơn. Điểm nhấn đáng kể của dòng Socket AM5 này đó là sử dụng thiết kế LGA 1718  (Land Grid Array) thay vì PGA (Pin Grid Array) truyền thống, do đó các chân pin được đặt trên socket của bo mạch chủ thay vì trên vi xử lý như thế hệ trước. 

Mạch VRM với cấu hình 8+2+1 phase

Bên dưới là ảnh chi tiết mạch VRM của ASRock B650M Pro RS WiFi với cụm tản nhiệt hợp kim nhôm lớn cho VRM – XXL Aluminum Alloy, có hiệu quả lấy đi sức nóng từ các mosfet và chipset để toàn bộ hệ thống được hoạt động ổn định hơn trong thời gian dài khi hoạt động tối đa sức mạnh.

Đi sâu vào chi tiết mạch VRM của ASRock B650M Pro RS WiFi, bo mạch chủ được thiết kế phase cho các thành phần theo cấu hình 2x4 + 2 + 1, trong sẽ có hai IC PWM làm nhiệm vụ khiển. Một IC PWM Richtek RT3674AE (X+Y+Z=6, chế độ 4+1, Dual Output) điều khiển cho thành phần CPU VCORE/SOC, IC PWM còn lại sẽ khiển cái gọi là VDDIO/MISC, chịu trách nhiệm cấp điện và điều chỉnh Memory Controller/PCIe. Với thành phần phase cho CPU VCORE/SOC/, ASRock đều sử dụng Dr.MOS Vishay SiC654 (50A). Nâng tổng số công suất cấp nguồn mạch VRM cho các thành phần CPU VCORE/SOC/MISC theo lý thuyết lần lượt là 400A/100A/50A. Kết hợp với đầu cấp nguồn 8 pin cùng với PCB 6 layer giúp cho việc tăng cường và cải thiện được điện áp của bo mạch chủ lên CPU một cách rất hiệu quả, tăng khả năng chạy fulload các vi xử lý AMD tốt hơn ở phân khúc tầm trung đổ về.

Hỗ trợ bộ nhớ lên đến DDR5-7200 (OC)

 ASRock B650M Pro RS WiFi hỗ trợ bộ nhớ DDR5 hoàn toàn mới, cũng tương tự như từ DDR3 lên DDR4, DDR5 hoàn toàn khác với DDR4 về ngoại hình, cách thiết kế lẫn chốt cắm, đồng thời mức dung lượng cũng vượt qua giới hạn dung lượng của DDR4 trước đó rất nhiều. Mức xung nhịp hỗ trợ tối thiểu từ 4800MHz với mức điện áp thấp nhưng hiệu suất hoạt động nhanh hơn. Bốn khe cắm DDR5, hỗ trợ kênh đôi, với dung lượng lên đến 192GB, xung nhịp lên đến 7200MHz (OC).

Ngoài ra thì ASRock thiết kế ngàm chữ Q cho các khe cắm RAM, giúp quá trình lắp đặt được dễ dàng hơn. Hỗ trợ đồng thời công nghệ Extreme Memory Profile (XMP) và EXTended Profiles for Overclocking (EXPO) cho các dòng bộ nhớ cho AMD trên thị trường.

ASRock cũng hỗ trợ đèn LED báo hiệu sự cố, bao gồm VGA, CPU, BOOT và DRAM cạnh gần PCH. Giúp cho người dùng hay kĩ thuật viên có thể xác định tình trạng của sản phẩm khi gặp trục trặc nhằm đưa ra được giải pháp sớm nhất.

Khe cắm mở rộng đa dạng

ASRock B650M Pro RS WiFi được trang bị 01 khe cắm PCIe 4.0 ở vị trí thứ nhất được mạ vàng 15μ chống nhiễu và ô xy hóa, và chạy ở x16 (PCIe x16) và bọc thép chống đứt gãy.  Ngoài ra còn có sự xuất hiện của 1 khe cắm  PCIe 30 x16 (hỗ trợ chế độ x4). Thêm vào đó, khe PCIe 4.0 thứ nhất cũng được ASRock áp dụng công nghệ gắn kết bề mặt (SMT) tiên tiến, so với khe cắm PCIe kiểu DIP thông thường, khe cắm PCIe loại SMT cải thiện luồng tín hiệu và tối đa hóa độ ổn định ở tốc độ cao.

Đồng thời hỗ trợ cho các ổ SSD NVMe M.2 PCIe Gen 5 với hiệu suất và tốc độc cao nhưng có kích thước lớn hơn, bao gồm cả định dạng phổ biến SSD M.2 2280  cùng với các cổng kết nối SATA 3 truyền thống. Các cổng M.2/SATA trên bo mạch chủ được hỗ trợ như bên dưới:

CPU:

- 1 x Blazing M.2 Socket (M2_1, Key M), supports type 2260/2280 PCIe Gen5x4 (128 Gb/s) mode*

Chipset:

- 1 x Hyper M.2 Socket (M2_2, Key M), supports type 2260/2280 PCIe Gen4x4 (64 Gb/s) mode*

- 1 x M.2 Socket (M2_3, Key M), supports type 2260/2280 PCIe Gen4x2 (32 Gb/s) mode*

- 4 x SATA3 6.0 Gb/s Connectors

Chặn I / O được cài đặt sẵn, USB FlashBack

ASRock B650M PG Riptide cũng được trang bị chặn I/O tích hợp thẳng vào Main. Mặc dù sinh sau đẻ muộn tính năng này so với các hãng khác, nhưng ASRock lại trang bị chặn I/O này có thể được điều chỉnh theo chiều dọc và chiều ngang để đảm bảo khả năng tương thích tốt với nhiều vỏ case PC trên thị trường.

Mạng LAN có dây được trang bị mạng LAN 2,5Gb bởi bộ điều khiển mạng LAN RTL8125B của Realtek, giúp tăng băng thông truyền tải mang lại khả năng kết nối mạnh nhanh và ổn định.

Cuối cùng là một nút USB FlashBack để giúp người dùng có thể nâng cấp/hạ BIOS trong quá trình sử dụng mà không cần phải sử dụng các công cụ khác.

Phần I/O bao gồm các thành phần sau:

- 2 x Antenna Mounting Points

- 1 x HDMI Port

- 1 x DisplayPort 1.4

- 1 x USB 3.2 Gen2 Type-A Port (10 Gb/s)

- 1 x USB 3.2 Gen2 Type-C Port (10 Gb/s)

- 2 x USB 3.2 Gen1 Ports

- 4 x USB 2.0 Ports

- 1 x RJ-45 LAN Port

- 1 x BIOS Flashback Button

- HD Audio Jacks: Line in / Front Speaker / Microphone

Âm thanh sống động với Nahimic Audio

Chip điều khiển âm thanh chỉ sử dụng loại Realtek ALC897 vốn được trang bị ở những dòng bo mạch chủ cơ bản. Tụ âm thanh là của Nichicon và các chân mạ vàng chống ăn mòn oxy hóa và nhiễu được sử dụng cho Header cắm trên PCB. Đồng thời, ASRock cũng trang bị phần mềm Nahimic Audio, giúp người dùng dù đang sử dụng tai nghe, loa ngoài hay loa trong, qua USB, Wi-Fi, đầu ra analog hoặc thậm chí HDMI, Nahimic Audio mang đến cho họ trải nghiệm nghe hấp dẫn nhất, sống động và phong phú với nhiều chi tiết.

LED RGB đầy màu sắc

 ASRock chỉ trang bị LED RGB ở khu vực phía trên gần cổng 24 pin. Tuy nhiên, ASRock đã trang bị thêm một đầu cắm RGB thông thường và ba đầu cắm RGB có thể định địa chỉ cho phép kết nối bo mạch chủ với các thiết bị LED tương thích như dải LED, quạt CPU, tản nhiệt… Người dùng cũng có thể đồng bộ hóa các thiết bị LED RGB trên các phụ kiện được chứng nhận Polychrome RGB Sync để tạo hiệu ứng ánh sáng độc đáo của riêng họ.

 Kết quả thử nghiệm

Kiểm tra khả năng XMP

AMD cho biết, socket AM5 hỗ trợ TDP lên tới 170W và PPT lên tới 230W. Trong đó, giá trị PPT sẽ bằng TDP * 1,35 và là phép tính tiêu chuẩn cho các bộ vi xử lý Ryzen của AMD trong kỷ nguyên Zen dựa trên socket AM5. Việc thiết kế TDP / PPT như vậy nhằm mang lại hiệu suất tính toán cao hơn cho các vi xử lý Zen 4 có nhiều nhân trong các khối lượng công việc nặng. Tức là, ở khía cạnh hiệu năng, khi giá trị PPT được mở rộng sẽ mang lại hiệu năng tốt hơn trong thực tế cho các vi xử lý AMD 7000 / 9000 Series nhưng đồng thời cũng sẽ nóng hơn và ăn điện hơn.

Với B650M Pro RS WiFi người dùng thể ép xung bộ nhớ phổ biến trên thị trường vốn chỉ có cấu hình XMP / EXPO được áp sẵn từ NSX bộ nhớ bằng cách chọn chế độ XMP Profile / EXPO trong cài đặt BIOS. Khi giá trị cài đặt XMP Profile trong BIOS được đặt thành Auto, lúc này xung nhịp của bộ nhớ sẽ tự động nhận diện theo chuẩn JEDEC. JEDEC hiện tại cao nhất của DDR4 là đến 3200MHz và 4800MHz đối với DDR5.

 Bo mạch chủ dễ dàng nhận diện đúng xung nhịp bộ nhớ Kingston Renagade 7200MHz và cho băng thông lẫn độ trễ tốt.

Để đánh giá khả năng hiệu quả của tính năng Performance Preset trong BIOS mà ASRock thiết lập sẵn, mình để mặc định và chạy các phần mềm cơ bản như VRAY Benchmark, Cinebench R23 rồi so sánh kết quả lẫn điện năng tiêu thụ và nhiệt độ.

Kết quả ở mặc định, Cinebench R23 cho điểm số gần 41K pts của Ryzen 9 9950X với mức CPU Package tối đa 200W, điểm số tương đồng với các bo mạch chủ cao cấp khác.

Tiến hành vào BIOS để áp dụng Performance Preset với thiết lập PBO.TJMax = 85 độ C và Curver Optimizer – 30mV. Mình đã thử thiết lập -40mV đáng tiếc là không stable, do đó nhìn nhận thực tế thì phần thiết lập -30mV đổ về có thể áp dụng cho nhiều hệ thống khác nhau.

Kết quả là Cinebench R23 mang lại hiệu năng tốt hơn khi đạt con số gần 44K, tức là hơn ~ 3K điểm so với để mặc định. Mức load tối đa 200W nhưng nhiệt độ chỉ ở mức 85 độ C. VRAY cũng cho kết quả tốt hơn so với mặc định.

So sánh với việc manual PBO thì việc áp dụng PBO trong Performance Preset vẫn cứ là chân ái, điểm số tuy thua một chút nhưng người dùng sẽ ít tốn công sức hơn, đồng thời việc PBO Manual sẽ là rào cản với nhiều người dùng khi không có trang bị về kiến thức phần cứng.

Kiểm tra khả năng ép xung RAM

 Theo thông số của ASRock thì B650M Pro RS WiFi có thể hỗ trợ mức xung RAM 7200MHz (OC), nên mình thử tiiến hành ép xung RAM lên mức 7600Mhz (không điều chỉnh timing). Kết quả là bo mạch chủ có thể khiển mức xung này nhẹ nhàng và vượt quá mức thông số mà nhà sản xuất đưa ra. Băng thông và độ trễ có cải thiện hơn so với khi XMP tuy nhiên không quá cách biệt nhiều do giá trị MCLK:UCLK:FCL bị điều chỉnh thành 1:2

Kết luận về sản phẩm

ASRock mang đến cho người dùng dòng sản phẩm bo mạch chủ B650M Pro RS WiFi với một thiết kế đậm chất giá trị xây dựng ở phân khúc chủ đạo. Sản phẩm được trang bị mạch VRM có chất lượng ở phân khúc chủ đạo, kết nối mạng 2,5Gb/s mạnh mẽ,. Cùng với đó là tính năng USB FlashBack hữu ích nếu gặp sự cố với BIOS cũng sẽ dễ dàng xử lý hơn bao giờ hết.

Nhìn chung, nếu mọi người đang tìm kiếm một bo mạch chủ ở phân khúc chủ đạo mà muốn chạy với Ryzen 9 7900X / 9900X và phát huy tốt hiệu năng thì đây là bo mạch chủ nên nghía ánh nhìn.

Ưu điểm:

Hỗ trợ chạy tốt Ryzen 9 7900X / 9900X

Hoạt động của bộ nhớ RAM khi bật XMP/EXPO rất ổn định

Có thể điều khiển FCLK:UCLK:MCLK chạy theo tỉ lệ 1:1:1 ở mức xung RAM 6000MHz

Khe cắm M.2 PCIe 5.0

Kết nối mạng mạnh mẽ

USB Flashback

BIOS mới giúp giảm thời gian POST/Boot

Nhược điểm:

Cụm âm thanh sử dụng ALC 897 cũ